|
Getting your Trinity Audio player ready...
|
Haber: Burhanettin Yılmaz
Tarih: 1 Kasım 2025
SOLMEDYA – Cumhuriyet’in 102. yıldönümü kutlamaları bu yıl Türkiye genelinde bir kez daha görsel tartışmalara sahne oldu.
AKP ve MHP’li belediyelerde son yıllarda sıkça rastlanan “Atatürk–Erdoğan yan yana” afişleri ve bina giydirmeleri, bu kez ilk defa CHP yönetimindeki bir belediyede de görüldü.
İstanbul Tuzla Belediyesi, 29 Ekim kutlamaları kapsamında tören alanına Atatürk, Türk Bayrağı, Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Tuzla Belediyesi flamalarını birlikte astı.
Bu uygulama, CHP tarihinde bir ilk olarak kayda geçti.
Tepkiler: “Protokol mü, siyasi tercih mi?”
Tuzla Belediyesi’nin paylaşımı sosyal medyada büyük yankı uyandırdı.
CHP tabanından birçok yurttaş, “Cumhuriyet Atatürk’ün eseridir; kimsenin kişisel vitrini değildir” tepkisi gösterirken; AKP’ye hoş görünmek isteyenler uygulamayı “resmî protokol gereği” olarak savundu.
Parti genel merkezinden ise konuya ilişkin resmî bir açıklama yapılmadı.
Ancak kulislerde, “yerel yönetimlerin sembolik alanlarda daha dikkatli olması gerektiği” yönünde uyarılar yapıldığı öğrenildi.
AKP ve MHP’li Belediyelerde Uzun Süredir Uygulanıyor
Tuzla örneği, aslında 2018’den bu yana iktidar kanadının geliştirdiği bir sembol politikasının yansıması.
Özellikle Cumhuriyet’in 100. yılı olan 2023’te birçok AKP ve MHP belediyesi, kutlama afişlerinde Atatürk’ün yanına Erdoğan’ı da ekleyerek “emanet” temalı görseller hazırlamıştı.
En bilinen örnekler:
- Kahramanmaraş,
- Rize,
- Samsun,
- Kütahya,
- Elazığ,
- Ordu Altınordu,
- Malatya Yeşilyurt
Bu belediyelerde sıkça kullanılan sloganlar şunlardı:
“Atatürk’ten Erdoğan’a – Emanet Emin Ellerde”
“Cumhuriyetin Kurucusundan Bugünün Liderine”
Görsel Dilin Anlamı: Cumhuriyet’in Yeniden Tanımlanması
Uzmanlara göre bu görseller, yalnızca estetik bir tercih değil, iktidarın Cumhuriyet anlatısını yeniden kurgulama stratejisidir.
Siyaset bilimci Dr. Zeynep Kırmızı’ya göre:
“Bu tür afişlerle, Atatürk kurucu lider olarak kabul ediliyor ama yanında Erdoğan’ı ‘devam ettiren lider’ konumuna koyarak Cumhuriyet’in tarihsel içeriği dönüştürülüyor.
Laik ve halkçı bir Cumhuriyet algısı, lider merkezli bir ‘devlet sürekliliği’ kavramına evriliyor.”
CHP Belediyelerinde Genel Tutum
2025’e kadar CHP’li belediyelerin hiçbirinde Erdoğan’ın portresi Cumhuriyet Bayramı kutlamalarında kullanılmadı.
Örneğin İzmir, Ankara, Eskişehir, Beşiktaş, Kadıköy, Karşıyaka, Muratpaşa gibi belediyeler her yıl Atatürk ve Türk Bayrağı odaklı sade görsellerle kutlama yaptı.
CHP yönetiminde Cumhuriyet’in partilerüstü, laik, kamusal bir değer olduğu vurgulanırken; güncel siyasi figürlerin bu törenlere dâhil edilmesi, “Cumhuriyet’in kişiselleştirilmesi” olarak görülüyordu.
Tuzla Örneği Ne Anlama Geliyor?
Tuzla Belediyesi’nin bu yılki uygulaması, Cumhuriyet’in simgesel alanında “ideolojik çizgi bulanıklığı” olarak değerlendiriliyor.
Bazı yorumculara göre bu durum:
- Yerel bürokrasinin “protokol hassasiyeti”nden kaynaklanmış olabilir.
- Ancak aynı zamanda “yeni merkeze uyum arayışı” olarak da okunabilir.
Siyaset yorumcusu Murat Yalçın, şu değerlendirmeyi yapıyor:
“Cumhuriyetin bayramlarında kimlerin posteri yan yana asıldığı, aslında devletin hangi değerleri öne çıkardığını gösterir.
Tuzla’daki tablo, Cumhuriyet’in kamusal anlamı ile siyasal iktidarın lider kültü arasında gidip gelen yeni bir döneme işaret ediyor.”
ARAŞTIRMA DOSYASI
2019–2025 Arası Belediyelerde Cumhuriyet Bayramı Kutlamalarında Lider Portresi Kullanımı
| Yıl | Belediye | Parti | Görsel İçerik | Slogan / Not | Kaynak |
| 2019 | Kahramanmaraş Bld. | AKP | Atatürk + Erdoğan + Bayrak | “Emanet Emin Ellerde” | Anadolu Ajansı |
| 2020 | Kütahya Bld. | MHP | Atatürk + Erdoğan | “Cumhuriyet Bizimle 97 Yaşında” | DHA |
| 2021 | Elazığ Bld. | AKP | Atatürk + Erdoğan | “Cumhuriyetimizin 98. Yılı” | İHA |
| 2023 | Samsun Bld. | AKP | Atatürk + Erdoğan | “Kurucudan Emaneti Taşıyana” | Yerel Basın |
| 2024 | Rize Bld. | AKP | Atatürk + Erdoğan | “100. Yılda 100 Yıllık Liderlik” | TRT Haber |
| 2025 | Tuzla Bld. | CHP | Atatürk + Erdoğan + Türk Bayrağı + Belediye Flamaları | Cumhuriyet’in 102. Yılı – Birlikte Daha Güçlüyüz | Sözcü, X (Twitter) |
Sonuç
Cumhuriyet Bayramı’nın kamusal kutlamaları artık yalnızca bir ulusal gurur gösterisi değil, aynı zamanda simgesel bir iktidar mücadelesi haline geldi.
Atatürk’ün yanına Erdoğan’ı koyan afişler, devletin kimliği ve Cumhuriyet’in anlamı üzerine süren tartışmanın görsel izdüşümüdür.
Tuzla örneği ise bu tartışmanın artık yalnızca iktidar cephesinde değil, muhalefet sahasında da yankı bulmaya başladığını gösteriyor.