|
Getting your Trinity Audio player ready...
|
Doç. Dr. İhsan Tayhani
Bir ölü asfalt yolda,
Yumruğu sıkılmış vuracak gibi!
Kan sızmakta şakağından,
Karanlık gecede soğuk bir rüzgâr,
Bıçak gibi!
Özker Yaşın, Kanlı Kıbrıs / 1964
***
Kıbrıslı şair-yazar Özker Yaşın, yukarıda alıntılanan dizelerle başlayan “Bir ölü asfalt yolda” başlıklı şiirinde; EOKA Terör Örgütü’nün (Ethniki Organosis Kyprion Agoniston), 62 yıl önce uygulamaya geçirdiği etnik temizlik amaçlı “Akritas Planı” uyarınca, 24 Aralık 1963 tarihinde (Kanlı Noel) katlettiği Beden Eğitimi Öğretmeni, Mücahit Hüseyin Ruso’yu anlatır.
1960 ortak Kıbrıs Cumhuriyeti’ni, ENOSİS (katma) hedefi doğrultusunda bir “atlama taşı” olarak gören Cumhurbaşkanı Makarios, daha 1952 yılında Atina’da, EOKA Terör Örgütünün temellerini atmış, Örgütün başına getirilen Yunan albay Grivas da 1954’te gizlice Ada’ya sokulmuştu. Terör yoluyla ENOSİS’i gerçekleştirme eylemleri de 1 Nisan 1955’te başlamıştı. Makarios’un 1962 yılında izlediği siyasal tutum, bir bakıma 1963 Noeli’nde, Ada’da nelerin yaşanacağının habercisi gibidir! Örneğin Akritas Planı’nın, Makarios’un güvenilir adamları Yorgacis, Kleridis ve Tasos Papadopulos ile birlikte 1962’de ayrıntılandırıldığı bilinen bir konudur.
Akritas, adına şiirler yazılan Bizanslı köylü savaşçılara verilen addır. Plan’ın başat amacı ENOSİS‘tir. Bunun için önce azınlık olarak gördükleri Kıbrıs Türkleri kışkırtılacak, karşı çıkanlar öldürülecek ve en geç bir iki gün içinde etnik temizlik yapılarak ada, Yunanistan’a bağlanmış olacaktı.
1963’ün Nisan başlarında Kıbrıs Cumhuriyeti Anayasası’nda kimi düzeltmelere gidilmesi gerektiğini dillendirmeye başlayan Makarios, aynı yılın sonlarında garantör devletler olarak Türkiye, İngiltere ve Yunanistan’a Türklerin, anayasal hakları ile ilgili 13 maddeyi değiştirmek istediği yolunda bir “nota” verir. (Bu tarihte, ABD’de olan İsmet İnönü başkanlığındaki koalisyon hükümetinin düşürülmüş olmasına özellikle dikkat edilmelidir!) Yenisi kuruluncaya dek görevine devam eden T.C. koalisyon kükümetinin, anayasa değişikliği önerisini kesin bir dille reddedip bir karşı “nota” (16 Aralık 1963) vermesi üzerine Makarios, Akritas Planı’nın gereğinin yapılması için İçişleri Bakanı Yorgacis’i harekete geçirir. 18 Aralık’ta, Vasıf Hasan adlı gencin kaçırılması ve kimi kışkırtıcı eylemler, Kanlı Noel’in ayak sesleri olur! 20-21 Aralık 1963 gecesi Tahtakale semtinde, Zeki Halil ve Cemaliye Emirali’nin silahla öldürülmeleri üzerine, artık Noel kana bulanmaya başlar.
22 Aralık pazar akşamı Girne-Lefkoşa yolunda kurulan pusuda Vasıf Mustafa yaşamını yitirir. Noel öncesi 23 Aralık’ta, Lefkoşa’da çatışmalarda genç mücahit Salahi Şevket’ten başka, gün içinde farklı noktalarda 17 kişi daha şehit düşer ve çok sayıda Kıbrıs Türk’ü yaralanır. 24 Aralık Noel günü ve gecesinde ise tam anlamıyla bir Rum vahşeti sergilenir! Önce Hamitköy dolayında Hüseyin Ruso, Küçük Kaymaklı’da yatalak İmam Hüseyin ve felçli olan oğlu öldürülür. Aynı gün akşam saatlerinde Kumsal baskınında da Türk Alayı’nda görevli Dr. Binbaşı Nihat İlhan’ın eşi, 37 yaşındaki Mürüvvet hanım, çocukları altı yaşındaki Murat, dört yaşındaki Kudsi ve altı aylık Hakan yaşamakta oldukları evde, sığındıkları banyo küvetinde taranarak acımasızca öldürülür. Ev sahibinin eşi Feride hanım da evin tuvaletinde öldürülür. Evde bulunan öbür komşular, silahlı tarama sırasında ağır yaralar alır. Rumlar 25 Aralık’ta, etnik temizliği tamamlamak için yine dalga dalga ateşli saldırılarını sürdürür.
Kanlı Noel dahil, 1964’e dek aralıklarla süren Rum saldırılarında 92 Kıbrıslı Türk şehit edilmiş, 475 kişi yaralanmıştır. T.C. Genelkurmayı’nın onayı ile TMT Bayraktarı Kenan Çoygun’un, 21-22 Aralık 1963’te TMT örgütünün gün yüzüne çıkması emri ve Türk Hava Kuvvetleri’ne ait birkaç jetin, 25 Aralık’ta Lefkoşa üzerinde pencere camlarını yere indirecek denli alçaktan uçuşu olmasaydı, çok büyük bir olasılıkla Akritas Planı uyarınca etnik temizlik gerçekleşmiş olurdu! Geçici bir Rum suskunluğundan sonra, 1964 Erenköy Savaşları ile yeniden başlayıp, 1974 Mutlu Barış Harekâtı’na dek süren Kıbrıs Türkü’nün acılarla dolu ve gerilimli 11 yılı, tarihin belegeliğinde kayıtlıdır. 62 yıl öncesinin 21-25 Aralık günlerini kana bulayanları bir kez daha kınıyor, tüm şehitlerimize öteki alemde ruhsal dinginlik diliyoruz.