Meşrutiyetin ilanından sonra 31 Temmuz 1908’de İngiltere Dışişleri Bakanı Sir Edward Grey’in İstanbul elçisi G.Lowthere’ yazdığı mektup:
‘’Türkiye anayasalı demokrasiyi işletmeyi başararak güçlenirse sonuçları bizim için şimdiden göremeyeceğimiz kadar uzaklara gidebilir. Bu hareketin Mısır’daki etkisi çok büyük olacağı gibi Hindistan’ı da etkiler. Biz şimdiye kadar yönetimimiz altındaki Müslümanlara, kendi dinlerinin lideri olan toplumun, kötü bir despot tarafından yönetildiğini söylüyorduk. Halbuki biz, yönettiğimiz Müslümanlar için iyi bir despottuk, onlar bizim yönetimimizde daha mutludurlar. Zira bu insanlar karşılaştırma olanaklarına sahip olmadıklarından farkın kendi lehlerine olduğuna inanıyorlardı.
Fakat şimdi Türkiye Parlamenter Demokrasiyi kurup geliştirirse Mısırlılar da anayasa isteyecektir. Bu durumda bizim onlara karşı koymamız güç olacaktır. Eğer Türkiye’de Anayasa ve Demokrasiye ilişkin her şey yolunda giderse Mısır’da da ayaklanmaların olacağı kaçınılmazdır. Biz asla ne Mısır halkıyla ne de Türk hükümetiyle mücadele etmeyeceğiz. Bizim mücadelemiz Türk halkının hisleriyle olacaktır. Buna çok dikkatle önem vermenizi istiyorum. Bunun dışında bütün reform hareketlerini destekler görünün.’’ (İngiliz gizli belgelerinde Türkiye. Erol Ulubelen)
‘’Bu memleketin topraklarında kanlarını döken ingiliz, fransız, avustralyalı, yeni zelandalı, hintli kahramanlar!
Burada, dost bir vatanın toprağındasınız. Huzur ve sükun içinde uyuyunuz. sizler, mehmetçikle yan yana koyun koyunasınız.
Uzak diyarlardan evlatlarını harbe gönderen analar! Gözyaşlarınızı dindiriniz. Evlatlarınız bizim bağrımızdadır.
Huzur içindedirler ve rahat uyuyacaklardır. Onlar bu topraklarda canlarını verdikten sonra, artık bizim evlatlarımız olmuşlardır’’.
İki mektup, iki tarih…
Biri Emperyalist sömürgecinin çığlığı; ikincisi anti emperyalist, özgür, bağımsız, barışçı, aydınlık kendine güvenen gür bir ses… İnsanlık tarihi boyunca bu iki ses karşılıklı yankılandı; insanlar dinledi…Artık dinlemeyelim, Ağrı dağının tepesine çıkıp gür bir sesle Emperyalistlerin korkulu rüyası Mustafa Kemal Atatürk’ün mektubunu okuyalım, tüm dünyaya duyuralım. Ülke -ülke; sokak- sokak dolaşalım; barışın, kardeşliğin, birlikte yaşama istencinin sesini duyuralım; Atatürk’ün mektubunu kapı-kapı dolaşıp dağıtalım…
İngiliz Dışişleri Bakanının mektubunu, Atatürklü Türk Bayrağı taşıyan uçaklarımız, orta ve uzak doğudaki Müslüman ülkelerin semalarından atsınlar; mektubun altına da şu not düşülsün; ‘dünden bu güne koyun koyuna olduklarınız işte bunlar, size böyle bakıyorlar; sizi on yıllardır kandırıyorlar; uyanın artık uyanın..!
