Cumhuriyet Halk Partisi’nde örgüt içi demokrasi, tüzük ve yönetmeliklerle güvence altına alınmıştır. Ancak son yıllarda, bazı ilçelerde gözlemlenen düşük katılımlı seçimler, üyelerin iradesinin yeterince yansımadığını ortaya koyuyor. Özellikle Maltepe, Tuzla ve Kartal gibi bölgelerde, kimi listelerin yalnızca üye tabanının %15’i ile geçerlilik iddiası, CHP tüzük ve yönetmeliklerine aykırı bir durumu gündeme getirmiştir.
CHP Tüzüğü’ne Göre Seçim Temel İlkeleri
- CHP Tüzüğü, örgüt içi seçimlerin demokratik, şeffaf ve üyelerin eşit şekilde temsil edilmesini öngörür.
- Tüzükte, delege seçimlerinin geçerli olabilmesi için belirli bir çoğunluk veya katılım oranı esas alınır.
- Tek bir listenin veya delegenin toplam üye sayısının %15’i ile seçilmiş sayılması tüzük hükümlerine göre geçersizdir; çünkü bu durum örgüt iradesinin çarpıtılması anlamına gelir.
CHP Delege Seçim Yönetmeliği
- Yönetmelik, ilçe ve mahalle bazında delege seçimini, sandık kurulunun denetiminde ve üyelerin katılımıyla yapılmasını zorunlu kılar.
- Delegenin seçilebilmesi için ya çoğunluk (mutlak/nispi) ya da temsil kriteri aranır.
- Yönetmelikte hiçbir yerde “%15 oy ile geçerlidir” maddesi bulunmamaktadır. Bu nedenle, bu tür uygulamalar yönetmelik ihlali anlamına gelir.
- Yönetmelik ayrıca, seçimde oluşabilecek anlaşmazlık ve itiraz süreçlerini açıkça tanımlar; düşük katılımlı ve usulsüz listeler, itiraza konu olabilir.
Yerel Örnekler ve Katılım Sorunları
- Tuzla: Bazı mahallelerde delegelerin yalnızca %12’i sandığa gelmiş ve bir liste bu düşük katılımla kazandığını iddia etmiş. Yönetmeliğe göre bu, geçersiz sayılır.
- Maltepe: Esenkent ve Cevizli’de, bazı listeler üyelerin yalnızca %15’i ile delege kazanmış gibi gösterilmiş. Bu, örgüt içi demokrasiye aykırıdır ve seçim iptaline kadar gidebilir.
- Kartal: İlçede çift liste yarışı sırasında bazı mahallelerde sandıkların usulüne uygun kurulmadığı, katılımın yetersiz olduğu tespit edilmiştir.
Analiz ve Sonuç
- CHP tüzük ve yönetmeliği, üyelerin çoğunluğunu temsil etmeyen seçimleri geçersiz kılar.
- %15 oy ile seçim geçerli sayılmak istenirse, bu hem hukuki hem demokratik açıdan sakıncalıdır.
- Yerel örnekler, örgüt içi demokrasinin ne kadar hassas olduğunu ve liderlik odaklı müdahalelerin tehlikeli sonuçlar doğurabileceğini gösteriyor.
- Sonuç olarak, örgüt tabanı, tüzük ve yönetmeliğe uygun seçim talep etme hakkına sahiptir. Bu durum, yalnızca hukuki bir zorunluluk değil, parti içi demokratik kültürün de korunması anlamına gelir.
