“Hayatın tüm yükünü sırtlayan tek bir şey vardır, temiz bir vicdan”. Euripides
Vicdan insana hatasını ve doğrusunu bildiren bir iç sestir. İyi ve kötüyü de
gösteren bir pusuladır. Dostluk, gönül, merhamet, hatır tanımadan yargılayan
sorumluluğu da takdir edendir.
İnsanın yalnız kaldığın da kendi ile ilgili sorgulama yapmasını sağlamaktadır.
Bir nevi muhasebe ortamıdır vicdan. Yapılanları sorgulamaya yönelten
duygudur. İnsanı da insan yapandır ve insanlığın ta kendisidir. Özündeyse
sorumluluk hissetme vardır. Sahiplenmeyi de getirmektedir.
Hatta insanın geçmişini sahiplenmesi getirir ve geriye dönüpte baktırandır.
Kişisel beklentileri de bir kenara bırakarak toplumsal beklentileri de ön plana
çıkartmaktadır. Her türlü haksızlığa, hayasızlığa karşısındadır. Kıymeti
bilebilmek ve farkına varmadığın emeğin de farkına varmadır.
Her türlü ayrımcılığı da ötekeleştirmeye adaletsizliği de amasız ve koşulsuz dur
diyendir. Bu sese kulak veriştir. Vicdan sadece kendi hareketlerimize karşı bizi
denetlemez aynı zamanda başkalarının yaptıkları konusunda da bizlere görev
yüklemektedir.
Adaletin kökü ve ilkelerin dizinidir vicdan. Ortak yaşamın da ön koşulu vicdan
hakkını teslim etmekten geçmektedir. Hem kendine hem de başkasına fiziksel ve
düşünsel olarak zarar vermeyiştir. İnsanın kendi içindeki uyumun bilincidir.
Komşusu aç iken tok yatmamak vicdan meselesi olarak görünse de asıl vicdan
sorunu kişinin neden tok komşusunun da niye aç olduğunu da sorabilmesidir.
Yapılan adaletsizliklere bünyeniz tarafından tepki verilmesi durumudur.
“Atasözümüzün de dediği gibi “Son pişmanlık da fayda etmeyecektir”. Tarihe
doğru bakabilmek için de ahlak ve vicdana ihtiyaç vardır.
Çünkü vicdan olması gerekeni söylemektedir. Reddebilme ve evet ve hayır
diyenler arasında hangi tarafta olacağına karar verebilmedir. Haksızlığa
uğrayanların derdini içinde duyabilmektir. Bizleri ötekilere bağlayan insanca
duygudur vicdan. Adeta insanın aynısıdır.
Her an tetiktedir bir sanat eserini de ortaya çıkaran vicdan yaşamın içinde de
özgür bir bedeni de zorunlu kılmaktadır. Başkasını da incitmek acı vermek
istenirse insanın kendi vicdanını kirletmesine sebep olmaktadır.
Vicdan her zaman aktiftir bilinci sürekli uyarmaktadır. Vicdanın hükmü de
gayet açıktır bilinç hoşgörü ve tüm sevgi duygularının da kaynağıdır. Kapitalist
zihniyetin dünyayı yönetmesiyle insanların vicdanlarına değil cüzdanlarının
sesine kulak vermeye zorlamaktadır.
Bu üretim tarzı da insanlığa ve doğayı tüketmeyi dayatmaktadır. Paraya
tapmanın sonucu da insanın ve doğanın kirliliğine sebep olmaktadır. Vicdansa,
çarşıda indirimli fiyata ya da kredi kartıyla da satın alınamaz.
Che Gueavara nın dediği gibi “hayatta daima gerçekleri savun! takdir eden
olmasa bile, vicdanına hesap vermekten kurtulursun” .
Anımsanmalıdır ki vicdan sahibi bir neslin yetişmesinin yolu dolandırıcılığı,
fırsatçılığı, riyakarlığı yaşam biçimi olarak benimsememesiyle mümkün
olacaktır.
Yazımızı da Yasemin Göksu nun “Ey insan” adlı eserinden dizelerle
noktalayalım.
Ey vicdan uyan uyan
dön bu hırs bu kin bu öfke
bu yağma bu talandan
yok bir değeri varlığının
zulümle nam salmışsan
bir başına kalmışsan.
Yorumlar kapalı.