SOLMEDYA – Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) Dünya Kültür Mirası listesinde yer alan Diyarbakır’ın Sur ilçesinde, kaçak yapı yaptığı tespit edilen 2019 Yerel Seçimlerinde AKP’nin Sur Belediye Başkan Adayı ve Diyanet-Sen Genel Başkan Yardımcısı Ömer Evsen’in, kaçak yapıda kullandığı taşlardan insan başlı sfenksin Dabanoğlu Mahallesi’nde bulunan tescilli bir yapıdan aldığı ortaya çıktı.
Amcası Metin Evsen’in Diyarbakır Vakıflar Bölge Müdürü olduğu dönemde, Sur’da sokağa çıkma yasakları sonrasında yıktırılan tescilli yapılardan çalınan taşlarla “Kemikli Evi Ciğer” adıyla kaçak işyeri yaptırdığı tespit edilen Evsen’in, yapıda kullandığı insan başlı sfenksin aynı mahalledeki 160 ada 28-29 nolu parselde bulunan tescilli yapıdan alındığı tespit edildi.
KORUMA KURULU ADIM ATMADI
İşletmecisi Fatih Evsen’in 350 yıllık tarihi bir mekân olduğunu öne sürerek tescillendirme izlenimi yarattığı yapının kaçak olduğunun ortaya çıkmasının ardından Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü Diyarbakır Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu, söz konusu yapının yıktırılması için gerekli adımı atmadı.
Yapılan şikâyetlerle konuyu gündemine alan Diyarbakır Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu, bu konuda uzman raporu hazırlattı. Uzman raporunda, yapılan incelemede 164 ada 1 no’lu parselde bulunan yeni yapının inşaatının Kentsel Tasarım Projesi’yle Koruma Amaçlı İmar Plan ve hükümlerine aykırı olduğu ve izinsiz yapıldığının anlaşıldığı ifade edildi. Diyarbakır Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu, yapının kaçak olduğunu tespit etmesine rağmen bu konuda adım atmadı. Koruma Kurulu, bu konuda suç duyurusunda bulunup, yapının yıktırılması yetkisi bulunmasına rağmen konuyla ilgili yetkili kurumun Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Diyarbakır İl Müdürlüğü olduğuna işaret ederek, hiçbir girişimde bulunmadı.
GERÇEĞE AYKIRI BELGE DÜZENLENMİŞ
UNESCO Kültür Mirası listesinde bulunan Sur’daki yapıları koruma ve yapılaşmaya izin vermemekle yetkili Koruma Kurulu’nun adım atmaması üzerine, Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği’nin (TMMOB) başlattığı girişimlere karşı Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Diyarbakır İl Müdürlüğü’nün gerçeğe aykırı belge düzenlediği ortaya çıktı. TMMOB’un yaptığı suç duyurusu sonrası Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Diyarbakır İl Müdürlüğü, 2019’da yapılan yapının 6 Haziran 2018’de çıkarılan “İmar Barışı” kapsamında olduğu yönünde gerçeğe aykırı belge düzenleyerek, yapının yıktırılmasının önüne geçti.
Yapının 2015 yılında ilan edilen sokağa çıkma yasakları döneminde ayakta olduğu, yasak sonrası ise 2018’in sonunda sahipleri tarafından yıktırıldığı ve 2019’da ise yeniden çalıntı taşlarla inşa edildiği uydu fotoğraflarıyla tespit edilmesine rağmen Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Diyarbakır İl Müdürlüğü yapıyı “İmar Barışı” kapsamına aldı. Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Diyarbakır İl Müdürlüğü’nün gerçeğe aykırı belgesi ise TMMOB’un başvurusu sonrası ortaya çıktı.
SAHTE BELGE NEDENİYLE YIKTIRILAMIYOR
Kayyım yönetimindeki Sur Belediyesi yetki alanında bulunan yapının kaçak olup olmadığına dair TMMOB, uzun süre Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü, Sur Belediyesi ve Müze Müdürlüğü’ne yaptığı başvurulardan yanıt alamadı. TMMOB, gerçeğe aykırı belgenin düzenlenmesinin ardından Sur Belediyesi’nden yanıt alabildi.
TMMOB’a, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü’nün “İmar Barışı”nın son günü olan 15 Haziran 2019 tarihli Yapı Kayıt Belgesi’nin örneğini gönderen Sur Belediyesi, yapının CMFRYPC3 numarayla “Yapı Kayıt Belgesi” aldığı ve bundan dolayı hakkında işlem yapılamayacağını belirtti.
TMMOB’un Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı’na yaptığı suç duyurusu ise, yine bu gerçeğe aykırı belge nedeniyle takipsizlikle sonuçlandı. TMMOB, takipsizlik kararının kaldırılması için itirazda bulundu. (MA)