İstanbul’un Bayrampaşa ilçesi, Türkiye’de yerel demokrasinin nasıl adım adım kuşatıldığının somut bir örneğini yaşıyor. Halkın sandıkta seçtiği Cumhuriyet Halk Partili (CHP) Belediye Başkanı Hasan Mutlu, yerel seçimlerde açık farkla kazanarak Bayrampaşa halkının iradesini temsil etmeye başlamıştı. Ancak bu irade, seçimle değil, kumpasla devre dışı bırakıldı.
Bir Kumpasın Anatomisi
Göreve geldiği ilk aylarda sosyal belediyecilik anlayışını hayata geçirmeye başlayan Hasan Mutlu, kısa süre sonra AKP’nin kontrolündeki yargı mekanizmasının devreye girmesiyle hakkında açılan şüpheli bir soruşturma sonucunda tutuklanarak cezaevine gönderildi. Bu gelişme, yalnızca bir kişiye değil, Bayrampaşa halkının sandıkta tecelli eden iradesine vurulan bir darbe anlamına geliyordu.
Mutlu’nun tutuklanmasının ardından başlayan süreç, siyasetin değil, bir iktidar mühendisliğinin devreye sokulduğunu gösterdi. Belediye Meclisi’ndeki CHP’li üyelerden bir kısmı istifa ettirildi, iki meclis üyesi ise AKP saflarına geçti. Böylece Meclis aritmetiği, halkın iradesiyle değil, baskı ve yönlendirmeyle yeniden şekillendirildi.
“Seçim” Değil, “Kazanana Kadar Deneme”
21 Eylül’de yapılan başkanvekilliği seçiminde CHP adayı kura sonucu kazanmıştı. Fakat AKP’nin adayı İbrahim Akın’ın itirazı üzerine seçim iptal edildi.
Cumhuriyet Halk Partisi’nin karşı itirazı ise reddedildi ve İstanbul Valiliği, yeni seçimin 26 Ekim Pazar günü yapılmasına karar verdi.
Seçimin yeniden yapılması, “sandığın üstünlüğü” değil, “iktidarın istediği sonuca ulaşılana kadar tekrarlama” anlayışını gözler önüne serdi. Sonuçta AKP ve MHP’nin ortak adayı İbrahim Akın, bir oy farkla başkanvekilliğini kazandı.
Üstelik bu süreç, Bayrampaşa Belediyesi’nin YouTube kanalında canlı yayınlanırken, CHP ve AKP’li meclis üyeleri arasında çıkan arbede, halkın gözleri önünde yaşanan demokrasi krizinin sembolü haline geldi.
Sorumluluk Sadece AKP’de mi?
Elbette bu tablo, yalnızca AKP’nin siyasi operasyonlarıyla açıklanamaz. CHP içinde de ciddi bir özeleştiri gerekmektedir.
İstanbul İl Başkanı Özgür Çelik, CHP Genel Başkanı Özgür Özel ve İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun oluşturduğu listelerde, parti emekçileri ve mücadele insanları hak ettikleri biçimde yer bulamadı.
Saha örgütlerinin, mahalle temsilcilerinin, sendikal mücadele geçmişi olan kişilerin dışlanması; yerlerine “uyumlu”, “sessiz” ve “itaatkâr” isimlerin yazılması bugün yaşanan tablonun zeminini hazırladı.
Bu durum, AKP’nin operasyonlarını kolaylaştırdı. Meclis üyelerinin bir kısmı, siyasal bilinçten ve örgüt disiplinden yoksun oldukları için baskıya direnemedi, partiden ayrıldı ya da karşı saflara geçti.
Demokrasiye Müdahalenin Son Perdesi
Bayrampaşa’da yaşanan süreç, yalnızca bir ilçenin değil, Türkiye’deki yerel demokrasinin geleceğini ilgilendiriyor.
Bir belediye başkanı tutuklanıyor, halkın seçtiği yönetim feshediliyor, meclis üyeleri istifa ettiriliyor, seçim tekrar tekrar yapılıyor — ta ki iktidar partisi istediği sonucu alıncaya kadar.
Bu tablo, artık bir “seçim yenilgisi” değil, açıkça bir “demokrasi gasbı” anlamına geliyor.
Ve bu gasbın önüne geçilmezse, “seçimle gelenin seçimle gitmesi” ilkesi sadece bir cümle olmaktan öteye geçemeyecek.
Sonuç: Sandığı Savunmak, İradeyi Savunmaktır
Bayrampaşa’da yaşananlar, tüm muhalefete önemli bir ders veriyor:
Halkın oyuyla kazanılan her mevzi, ancak örgütlü, bilinçli ve dayanışmacı bir duruşla korunabilir.
Aksi halde, seçim kazanmak yalnızca bir başlangıç, iktidarın müdahalelerine açık bir hedef haline gelir.
Bugün Bayrampaşa’da olan, yarın başka bir ilçede, başka bir şehirde tekrarlanabilir.
O nedenle bu mesele, yalnızca bir belediye davası değil; Türkiye’nin demokrasi mücadelesinin güncel cephesidir. Aday belirlemenin önemi bu vesile ile yöneticilerin daha dikkatli olmasını ortaya konmaktadır.
